PROMIS

Veritabanı çözümleri üzerine çalışan Amerikan şirketi Inslaw tarafından geliştirilmiş bir program olam Promis’in uzun adı Prosecutor's Management Information System (Savcılık Bilgi Yönetimi Sistemi)’dir. Promisin ilk versiyonları 1970’lerde ABD Adalet Bakanlığı için geliştirilmiştir. Şirketin bakanlığa sattığı lisanslar, sadece kullanımı içermekte ama yazılımın geliştirilmesini ve dağıtımını içermemekteydi.

Mart 1982’de Inslaw, Promis programını ABD’nin en büyük 22 Savcılık Bürosuna kurmak için yeni bir kontrat imzaladı. Nisan 1983’de Bakanlık sözleşmeyi değiştirerek yeni bir versiyonun teslim edilmesini, ve eskisiyle değiştirilmesine karar verilmesi halinde eskisi için orjinal kontratta belirtilen lisans ücretlerin ödeneceğini bildirdi. Şirket bunun üzerine Mayıs 1983’de yeni versiyonu da Bakanlığa teslim etti. Bu noktadan sonra sorunlar çıkmaya başladı.

Önce şirketin hizmetlerine kusur bulunmaya başlandı ve kurulum ve teknik destek ödemeleri kesintiye uğramaya başladı. Ayrıca, yeni versiyonun kullanılmasına karar verilmesine rağmen lisans ücretleri ödenmedi. Gerekçe olarak şirketin yeni versiyonu hükümet fonlarıyla değil kendi özel sermayesi ile ürettiğini kanıtlayamaması gösterildi. Şubat 1985’te hükümet 1,8 milyon dolarlık teknik destek bedelini ve milyonlarca dolarlık lisans bedelini ödemeyi dondurdu. Şirket iflas davası açtı.

80’lerin sonlarında iki ayrı federal mahkeme şirketi Nisan 1983 tarihli sözleşme değişikliğinin hukuksuz olduğu konusunda haklı buldu. Buna göre, hükümet, programı almış, değiştirmiş ve el koymuş ve Inslaw firmasını haksız ve hukuksuz bir şekilde devreden çıkarmaya çalışmıştı.

1992’de hükümet, önceki iki kararı temyizde usül yönünden bozmayı başardı. Daha sonra Adalet Komitesi konuyla ilgili bir soruşturma raporu hazırladı ve hükümetin programı çaldığını teyit etti. Ayrıca, Reagan yönetiminden yetkililerin programı kişisel çıkarları veya istihbarat amaçları için içeride ve dışarıda sattıkları veya dağıttıkları da ifade ediliyordu. Rapor, Inslaw firmasının hemen tazmin edilmesini öngörüyordu. Hükümet, bunu dikkate almadı.

Mayıs 1995’de Senato, Federal Haklar Mahkemesine ABD yönetiminin Inslaw’a borçlu olup olmadığı konusunda karar verme emri verdi. Ağutos 1998’de mahkemenin başyargıcı Senato’ya gönderdiği tavsiye raporunda Inslaw’ın programın telif hakkına sahip olduğunu ve hükümete hiçbir zaman programda değişiklik hakkı vermediğini belirtti. Eğer bu tür değişiklikler yapıldıysa telif hakkının ihlal edilmiş sayılacağı belirtiliyordu. ABD hükümeti ise Promis’in orjinal versiyonu üzerinde herhangi bir değişiklik yapıldığını sürekli reddetti ve şirkete borçlu olmadığı iddiasını sürdürdü.

Bugüne kadar çeşitli ülkeler ve kurumlarca, onlarca istihbarat amaçlı bilgisayar yazılımı kullanılmıştır. Ancak bu yazılımlardan hiç birisi “Promis” kadar, istihbarat örgütleri içinde etki yaratmamıştır. Promis örnekleme taraması için çok uygun bir yazılımdır. Hedefin belli olmadığı veya bulunamadığı durumlarda, örneklem bir kitle, programa verilmekte ve nitelikler sıralandıktan sonra araştırma yaptırılabilmektedir. Yazılım, benzerlikleri ve farklılıkları araştırarak elde edilen verileri kullanıcısının önüne koyabilmektedir. Dünyadaki mevcut bilgi bankalarının elden geçirilmesi, bu esnek ve çok yönlü program için çok kolaydır.

Bu yazılımın bir başka yönü daha vardır. İddiaya göre bir arka kapı içermektedir. Programın çeşitli versiyonlarının CIA ve MOSSAD tarafından pek çok istihbarat ve güvenlik kurumuna satıldığı bilinmektedir. CIA tarafından kullandığı itiraf edildikten sonra, Kanada, İtalya, Hollanda ve İsrail servislerinde de kullanıldığı ortaya çıkmıştır. Promis Kıbrıs üzerinden DEA (Drug Enforcement Agency) eliyle Pakistan, Suriye, Kuveyt ve Türkiye’ye de pazarlanmıştır.

Program arama, tarama, bilgi toplama, izleme, bulma, vb işlemleri, hedef bilgisayardaki yazılımların zayıf noktalarından girerek ve kendisini de gizleyerek yapılmaktadır. Bu yazılımı kullanan ülkelerin bir çok gizli belgesi, bilgisayar programının gizli kodlarına sahip olan güçlerin eline akmaktadır.

Inslaw'un patronu William H. Hamilton, "Bin Laden, eylemlerden önce, istihbarat birimlerinin dikkatinden kaçmalarına sebep olacak gizli bilgisayar kayıtlarına ulaştı" haberlerini örnek göstererek programın çıkar amaçlı satıldığını iddia etmektedir. Rusya hesabına casusluk yaptığı tespit edilen FBI ajanı Robert P. Hansenn, FBI'da kullanılan Promis'i Ruslar'a teslim etti. Oradan da, iki milyon dolar karşılığı, Üsame bin Laden'in eline ulaştı. İddiaya göre, El Kaide bu program sayesinde idaredeki boşlukları keşfetmiş ve sözkonusu eylemleri yapabilmiştir.

ARAMA

Google

COPYRIGHT

EZOTERİK SÖZLÜK, konunun meraklılarına bilgi vermesi amacıyla yayınlanmaktadır. Bu sözlükte yayınlanan tüm maddelerin telif hakkı yazarına aittir. İzinsiz ve link vermeden kopyalanıp yayınlanamaz.
 
pageviews