Yeni Muhafazakarlık (Neoconservatism)

Yeni muhafazakarlık, ABD ve Kanada’da 1960’lardan sonra etkili olmaya başlamış politik bir harekettir. 70’li yıllarda ise Sovyet karşıtı liberal ve sosyal-demokratları da içine alarak geniş bir koalisyona dönüşmüştür. “Yeni” sıfatını almasının başlıca nedeni budur. Bir başka nedeni de, bir sosyo-politik düşünce sistemi olarak II. Dünya Savaşı sonrasında ortaya çıkan çeşitli entelektüel akımlardan büyük ölçüde etkilenmesi ve klasik muhafazakarlıktan farklılaşmasıdır.

Ronald Reagan yönetiminde etkin olan bu yeni muhafazakar koalisyon, Soğuk Savaşın yıkılmasından sonra varlık nedenini kaybetmiş ve eski liberaller yine demokratik merkeze kaymışlardır. Fakat Clinton döneminin sonlarında tekrar toparlanmaya başlayan neo-muhafazakar akademisyenler ve politikacılar Yeni Amerikan Yüzyılı Projesi gibi think tank kuruluşları altında toplanarak faaliyetlerini yoğunlaştırmışlardır. Sonuçta İkinci George Bush dönemi yeni-muhafazakarların dönemi olmuştur. 21. yüzyılı ABD yüzyılı yapma ve dünya hegemonyasını gerçekleştirme amacına yönelik politikalar gütmüşlerdir. Afganistan ve Irak işgalleri onların eseridir. Hatta bu işgallere sebep teşkil eden 11 Eylül saldırıları ile ilgili olarak üretilen komplo teorileri daha çok yeni muhafazakarları sorumlu tutmaktadır.

İkinci George Bush hükümetinde büyük bir etkiye sahip olan bu yeni muhafazakar akım, aslında 1970 ve 80’li yıllardaki yeni muhafazakar koalisyon’un daha küçük ama daha radikal bir bölümünün devamıdır. Özellikle Leo Strauss adlı düşünürün etkisindedirler. Straussçular dünyada barış ve esenliğe inanmazlar, dost-düşman dualitesinden başka bir gerçeklik tanımazlar ve hiçbir zaman iyi ve barışçı bir dünya düzeninin kurulabileceğine inanmazlar.

Yeni muhafazakarlara yönelik en büyük eleştiri onların aslında “yeni jakobenler” oldukları yönündedir. ABD Dışişleri Bakanı Colin Powell’ın müsteşarı Albay Lawrance Wilkerson, Aralık 2005’te Der Spiegel dergisine verdiği röportajda şöyl demiştir: “Onlar yeni muhafazakarlar değiller. Onlar Jakobenler. Selefleri de Fransız devrimi lideri Maximilien Robespierre’dir.”

Bir başka eleştiri de Hristiyan Siyonizmi ile ilgilidir. George Bush yönetiminin yeni mufazakarların yönlendirmesiyle açtığı savaşların, dünyanın sonundaki büyük Armageddon’u çabuklaştırmak ve “Tanrı’yı kıyamete zorlamak” amaçlarına matuf olduğu eleştirileri yapılmaktadır.

Yeni muhafazakarlar, Amerikan politikasında kısaca “neocon” olarak isimlendirilmektedirler. “Commentary” ve “The Weekly Standard” gibi süreli yayınlar, yeni muhafazakarların yayın alanlarıdır. Ayrıca 1943 yılında kurulan American Enterprise Institute (AEI) ve 1997 yılında kurulan Yeni Amerikan Yüzyılı Projesi (PNAC), yeni muhafazakarların yuvalandığı think-tank kuruluşlarıdır.

Dick Cheney ve Donald Rumsfeld, George Bush yönetimindeki önde gelen yeni muhafazakarlar kabul edilmektedirler. ABD yönetiminde etkin diğer önemli isimler arasında Paul Wolfowitz, Norman Podhoretz, Elliott Abrams, Richard Perle, Jeane Kirkpatrick, Max Boot, William Kristol, Robert Kagan, William Bennett, Peter Rodman ve Abram Shulsky sayılabilir.

Ayrıca Bkz. Yeni Amerikan Yüzyılı Projesi, Leo Strauss, Sinarşi, Hristiyan Siyonizmi

ARAMA

Google

COPYRIGHT

EZOTERİK SÖZLÜK, konunun meraklılarına bilgi vermesi amacıyla yayınlanmaktadır. Bu sözlükte yayınlanan tüm maddelerin telif hakkı yazarına aittir. İzinsiz ve link vermeden kopyalanıp yayınlanamaz.
 
pageviews