Sophia
Yunanca hikmet anlamındaki “sophos” kelimesinden gelmektedir. Gnostiklerin kozmolojik evren tasavvurunda merkezi bir yer tutar. Gnostik gelenekte “Sophia,” Tanrı’nın en son ve en alt seviye tecellisini, Tanrısal hikmeti temsil etmektedir. İnsan ruhuyla eşdeğer ama dişil bir figür olan Sophia, itibarını kaybederek dünyaya düşmüştür. Eril bir karaktere sahip olan Logos (Mesih, Kelime), Sophia’nın tekrar yükseltilmesi için yeryüzüne gönderilmiştir. Sophia Tanrısal güçlerinin bütünlüğünü ifade eden Pleroma’da bir sarsıntıya yol açarak maddi dünyanın yaratılışının yolunu açmıştır.
Ayrıca Bkz. Gnostisizm